ทำเล-การสื่อสาร จุดชี้ขาด ‘ตลาดนัดกลางคืน’ คนกรุงนึกถึงตลาดไหนมากที่สุด

‘ตลาดเซฟวันโคราช เตรียมบุกกรุงเทพฯ!’ พาดหัวข่าวสั้นๆ ชวนให้คิดถึง ‘ตลาดนัดกลางคืน’ ที่มีอยู่ดาษดื่นทั่วกรุง 

มีเยอะแค่ไหน? ถ้านับตลาดนัดกลางคืนระดับ ‘บิ๊กไซส์’ มีไม่น้อยกว่าสิบแห่ง และถ้านับรวมทั้งหมด น่าจะมีหลายสิบแห่ง 

ข้อมูลข้างต้นอ้างอิงจากการค้นหา 'ตลาดนัด กรุงเทพมหานคร' ใน Google Maps (ณ วันที่ 21 สิงหาคม 2566) ที่พบรายชื่อตลาดนัดราว 200 แห่ง ซึ่งตีคร่าวๆ ว่าราว 10-15% เป็นตลาดนัดกลางคืน

แม้จำนวนตลาดนัดกลางคืนจะดูเยอะ คล้ายถึงจุดอิ่มตัว แต่ความจริงธุรกิจนี้ยังมีช่องว่างให้โตได้อีก 

เห็นได้จากการลงมาเล่นของ ‘เซฟวัน โคราช’ ที่ลงมาบุกกรุงเทพฯ และ ‘เจ้าสัวเจริญ’ ที่มีแผนทำตลาดนัด ทั้งตลาดกลางวัน (แบรนด์ ‘ตลาดครอบครัว’ และ ‘ตลาดทิพย์นิมิตร’) และตลาดกลางคืน ภายใต้แบรนด์ ‘ตลาดเดินเล่น’ 

รวมถึงเป็นทางออกในการทำกำไร (และเลี่ยงการเสียภาษีที่ดินฯ) ของเจ้าของที่ดินที่ยังไม่มีแผนว่าจะเอาที่ดินไปทำอะไร 

การนำที่ดินมาแปลงเป็นสินทรัพย์ที่ก่อให้เกิดรายได้ย่อมดีกว่า ขณะเดียวกันธุรกิจ ‘ตลาดนัดกลางคืน’ ก็ยังขายได้ ถ้ารู้วิธีทำและทำเลที่เหมาะสม 

ชัชชัย กิตติไชย หรือ ‘เสี่ยชัช ตลาดไท’ ผู้กว้างขวางในแวดวงนักพัฒนาตลาดนัดมากว่า 20 ปี เจ้าของตลาดนัดหลายแห่งในต่างจังหวัด เช่น ตลาดไท จังหวัดปทุมธานี เคยพูดถึงวิธีการปั้นตลาดนัดเลียบด่วนรามอินทราที่เปิดเมื่อ พ.ศ.2553 จนกลายเป็นหนึ่งในตลาดนัดกลางคืนเบอร์ต้นของกรุงเทพฯ ไว้ว่า เกิดจากเคล็ดลับ 6 ข้อ* 

1. ทำเล นอกจากเดินทางสะดวก เข้าถึงได้ง่ายแล้ว ตลาดต้องอยู่ในย่านที่คนมีกำลังซื้อสูง ซึ่งเสี่ยชัชบอกว่าต้องคำนึงก่อนเรื่องอื่น “การทำตลาดนัดให้ประสบความสำเร็จต้องพิจารณากำลังซื้อของผู้คนก่อนเป็นอันดับแรก ถึงแม้จะมีทำเลที่ตั้งเหมาะสม แต่ถ้าไม่มีกำลังซื้อ ตลาดก็ไม่ ‘ติด’” 
2. ตลาดต้องสวย โล่ง โปร่งสบาย ให้คนรู้สึกเหมือนได้มาพักผ่อน เป็นที่หนีรถติดในวันธรรมดา และเป็นพื้นที่พบปะสังสรรค์ แวะเดินเล่นในช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์ 
3. ขนาดของตลาด ด้วยพื้นที่ขนาดใหญ่ (ไม่ต่ำกว่า 20 ไร่) ทำให้คนใช้เวลานานเพียงพอที่จะเกิดความต้องการซื้อของ 
4. สินค้าและบริการหลากหลาย ทันสมัยนิยม ชวนให้แวะมาได้ทุกสัปดาห์ 
5. ผู้บริหารและทีมงานมีประสบการณ์ เก็บข้อมูลพฤติกรรมผู้ซื้อ แล้วนำมาวางแผนและพัฒนาเพื่อดึงดูดให้คนแวะเวียนมาอยู่เสมอ 
6. สื่อสารเป็น หัวใจหลักคือการใช้สื่อออนไลน์โปรโมทข้อมูลและกิจกรรมที่น่าสนใจของตลาด 

ซึ่งทั้ง 6 ข้อ สำคัญทุกข้อ แต่ข้อแรกและข้อสุดท้ายคือจุดชี้ขาด 

เนื่องจาก ‘ทำเล’ เชื่อมโยงกับการประเมินกำลังซื้อ เป็นจุดที่ทำให้ ‘ตลาดอยู่ได้’ 

และ ‘สื่อสารเป็น’ ผ่านสื่อออนไลน์ คือสร้างการรับรู้และกระตุ้นให้คนอยากมาและไม่ลืม เป็นจุดที่ทำให้ ‘ตลาดอยู่ต่อ’ 

คำถามคือ วันนี้ตลาดนัดกลางคืนที่ไหนอยู่ในใจผู้คนมากกว่ากัน SPACEBAR ใช้ Google Trends วัดความสนใจของผู้คนผ่านการใช้คำค้นหา ‘ชื่อตลาด’ เทียบกัน โดยวัดกระแสในรอบ 3 ปีที่ผ่านมา และนี่คือผลลัพธ์ที่เราพบ... 

ขณะที่ ไพโรจน์ ร้อยแก้ว นักปั้นตลาดนัดกลางคืนอย่าง ‘ตลาดรถไฟ’ และ ‘จ๊อดแฟร์’ จนคนให้ฉายาว่า ‘เจ้าพ่อตลาดนัดกลางคืน’ เคยให้สัมภาษณ์ Positioning พูดถึงสูตรการปั้นตลาด ซึ่งมีมุมมองไม่ต่างจากเสี่ยชัช ตลาดไท ว่าสิ่งสำคัญที่สุด คือ ทำเล 

สำหรับไพโรจน์ การเลือกทำเลเป็นเรื่องของ ‘กึ๋น’ หรือการใช้ ‘สัญชาตญาณ’ ว่าเขาได้กลิ่นเงินจากที่ตรงนี้ไหม 

ถามว่าสัดส่วนสินค้าที่ขายในตลาดนัดควรเป็นอย่างไร ถ้าดูจากสูตรการแบ่งพื้นที่ของตลาดนัดเลียบด่วนรามอินทรา จะอยู่ที่ 80:20 คือ 

• 80% เป็นพื้นที่ขายสินค้าประเภทต่างๆ 
• 20% ร้านอาหารและของทานเล่น 

แต่เรื่องการแบ่งสัดส่วนและรายละเอียดเป็นเรื่องสูตรใครสูตรมัน เพราะขึ้นอยู่กับมุมมอง ทำเล กลุ่มเป้าหมาย และสไตล์แนวคิดการปั้นตลาด 

แต่ถึงที่สุด ไม่ว่าจะพลิกแพลงอย่างไร ต้องตอบโจทย์หัวใจของการเป็นตลาด ซึ่งเป็นพื้นที่ของการค้าขายให้ได้ 

ของต้องดี มีลูกค้า ร้านค้าอยู่ได้ ตลาดก็อยู่ได้

หมายเหตุ: 6 เคล็ดลับการปั้นตลาดนัดเลียบด่วนรามอินทราของ ‘เสี่ยชัช ตลาดไท’ อ้างอิงจาก ปัจจัยแห่งความสำเร็จในการจัดการตลาดนัดของหน่วยงานภาครัฐ ชุมชน และเอกชน วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม ฉบับที่ 5 กันยายน - ตุลาคม พ.ศ.2561