เจนนิเฟอร์ ลอว์เรนซ์ (Jennifer Lawrence) เจ้าของรางวัลออสการ์ และจัสติน เซียร์รอคคี (Justine Ciarrocchi) หุ้นส่วนของเธอ ได้เข้าร่วมงานเทศกาลภาพยนตร์เมืองคานส์เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา เพื่อโปรโมตภาพยนตร์สารคดีเรื่อง ‘Bread and Roses’ ที่บอกเล่าเรื่องราวและสะท้อนภาพชีวิตจริงของผู้หญิงในอัฟกานิสถานภายใต้การปกครองของตาลีบัน
หลังจากกที่สหรัฐอเมริกาประกาศสิ้นสุดปฏิบัติการ 20 ปีในอัฟกานิสถาน พื้นที่ในประเทศก็ถูกปกครองโดยกลุ่มผู้ก่อความไม่สงบ ‘ตาลีบัน’ อย่างสมบูรณ์แบบ พวกเขาทำการเข้ายึดอำนาจอย่างรวดเร็วและเริ่มลิดรอนสิทธิขั้นพื้นฐานของผู้หญิงในประเทศ พวกเธอไม่สามารถทำงาน เรียนหนังสือ หรือแม้แต่ปรากฏตัวต่อหน้าสาธารณชนโดยไม่มีผู้ชายนำทางได้
“ทุกอย่างพังทลายลงในเวลาเพียงไม่กี่วัน” ลอว์เรนซ์กล่าว “ฉันรู้สึกหดหู่และท้อแท้ทุกครั้งที่เห็นเรื่องราวของผู้หญิงเหล่านี้ ฉันเลยอยากเป็นกระบอกเสียงให้พวกเธอ อยากให้ทุกคนรู้และเข้าใจว่าสิ่งที่ผู้หญิงเหล่านี้พบเจอนั้นเลวร้ายมากแค่ไหน”
หลังจากกที่สหรัฐอเมริกาประกาศสิ้นสุดปฏิบัติการ 20 ปีในอัฟกานิสถาน พื้นที่ในประเทศก็ถูกปกครองโดยกลุ่มผู้ก่อความไม่สงบ ‘ตาลีบัน’ อย่างสมบูรณ์แบบ พวกเขาทำการเข้ายึดอำนาจอย่างรวดเร็วและเริ่มลิดรอนสิทธิขั้นพื้นฐานของผู้หญิงในประเทศ พวกเธอไม่สามารถทำงาน เรียนหนังสือ หรือแม้แต่ปรากฏตัวต่อหน้าสาธารณชนโดยไม่มีผู้ชายนำทางได้
“ทุกอย่างพังทลายลงในเวลาเพียงไม่กี่วัน” ลอว์เรนซ์กล่าว “ฉันรู้สึกหดหู่และท้อแท้ทุกครั้งที่เห็นเรื่องราวของผู้หญิงเหล่านี้ ฉันเลยอยากเป็นกระบอกเสียงให้พวกเธอ อยากให้ทุกคนรู้และเข้าใจว่าสิ่งที่ผู้หญิงเหล่านี้พบเจอนั้นเลวร้ายมากแค่ไหน”
ในช่วงแรกของการก่อตั้งบริษัทโปรดักชัน Excellent Cadaver ของลอว์เรนซ์และเซียรอคคี พวกเธอได้ติดต่อ ‘ซาร่าห์ มานิ’ (Sahra Mani) ผู้อำนวยการสร้างชาวอัฟกานิสถานเพื่อขอความช่วยเหลือ โดยพวกเธอขอให้มานิบันทึกเรื่องราวของผู้หญิงที่ถูกกดขี่ในประเทศ แต่เนื่องจากมานิและทีมงานหลายคนไม่สามารถเข้าไปยังพื้นที่ในประเทศอัฟกานิสถานได้ พวกเธอจึงจำเป็นต้องหาอาสาสมัครในพื้นที่มาช่วยในเรื่องนี้ ทำให้ภาพส่วนใหญ่ที่ได้มักถูกถ่ายจากบุคคลที่สามเสมอ
“วิดีโอส่วนใหญ่ถูกบันทึกภาพโดยโทรศัพท์มือถือของผู้หญิงในพื้นที่ และบางครั้งอาจนำตากล้องที่ไว้ใจได้เข้าไปลงพื้นที่ด้วยเป็นครั้งคราว” ลอว์เรนซ์กล่าว ก่อนจะเปิดเผยถึงความกังวลตลอดการถ่ายทำสารคดีเรื่องนี้
“ตอนที่เราติดต่อไป ซาร่าห์ได้ออกจากกรุงคาบูลมาประมาณหนึ่งเดือนแล้ว เรากังวลเป็นอย่างมาตลอดการถ่ายทำ เพราะความปลอดภัยของทุกคนสำคัญไม่ต่างจากความต้องการในการสร้างสารคดีเรื่องนี้เลย โชคดีที่ตอนมีการใช้โดรนจู่โจม ทุกคนในทีมของเราได้เดินทางออกจากอัฟกานิสถานอย่างปลอดภัยแล้ว การทำงานครั้งนี้จึงเป็นการทำงานที่มาพร้อมกับความรับผิดชอบอันใหญ่หลวง ซึ่งถือเป็นประสบการณ์ที่ใหม่มากและมีค่าสำหรับเรา” เซียร์ร็อคคิกล่าว
ในการสร้างภาพยนตร์ ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าเงินทุนเป็นสิ่งสำคัญมาก แต่การจัดหาเงินทุนในการทำสารคดีนั้นเป็นเรื่องยากเกินกว่าที่หลายคนจะจินตนาการได้ ถึงอย่างนั้นเมื่อมองไปยังหญิงสาวและเด็กมากมายบนท้องถนนอัฟกานิสถานที่พยายามต่อสู้เพื่อตัวเองก็ทำให้พวกเธอมีแรงฮึดในการหาทางให้สารคดีเรื่องนี้ถูกเผยแพร่ให้ได้
ลอว์เรนซ์กล่าวว่าการเฝ้าดูเด็กๆ ที่ผู้หญิงเหล่านี้เลี้ยงดู ออกมาเดินประท้วงบนท้องถนนนั้นเป็นเรื่องที่แสนจะเจ็บปวดในฐานะแม่ เราต้องทำอะไรสักอย่างเพื่อเปลี่ยนแปลงมัน
“วิดีโอส่วนใหญ่ถูกบันทึกภาพโดยโทรศัพท์มือถือของผู้หญิงในพื้นที่ และบางครั้งอาจนำตากล้องที่ไว้ใจได้เข้าไปลงพื้นที่ด้วยเป็นครั้งคราว” ลอว์เรนซ์กล่าว ก่อนจะเปิดเผยถึงความกังวลตลอดการถ่ายทำสารคดีเรื่องนี้
“ตอนที่เราติดต่อไป ซาร่าห์ได้ออกจากกรุงคาบูลมาประมาณหนึ่งเดือนแล้ว เรากังวลเป็นอย่างมาตลอดการถ่ายทำ เพราะความปลอดภัยของทุกคนสำคัญไม่ต่างจากความต้องการในการสร้างสารคดีเรื่องนี้เลย โชคดีที่ตอนมีการใช้โดรนจู่โจม ทุกคนในทีมของเราได้เดินทางออกจากอัฟกานิสถานอย่างปลอดภัยแล้ว การทำงานครั้งนี้จึงเป็นการทำงานที่มาพร้อมกับความรับผิดชอบอันใหญ่หลวง ซึ่งถือเป็นประสบการณ์ที่ใหม่มากและมีค่าสำหรับเรา” เซียร์ร็อคคิกล่าว
ในการสร้างภาพยนตร์ ปฏิเสธไม่ได้เลยว่าเงินทุนเป็นสิ่งสำคัญมาก แต่การจัดหาเงินทุนในการทำสารคดีนั้นเป็นเรื่องยากเกินกว่าที่หลายคนจะจินตนาการได้ ถึงอย่างนั้นเมื่อมองไปยังหญิงสาวและเด็กมากมายบนท้องถนนอัฟกานิสถานที่พยายามต่อสู้เพื่อตัวเองก็ทำให้พวกเธอมีแรงฮึดในการหาทางให้สารคดีเรื่องนี้ถูกเผยแพร่ให้ได้
ลอว์เรนซ์กล่าวว่าการเฝ้าดูเด็กๆ ที่ผู้หญิงเหล่านี้เลี้ยงดู ออกมาเดินประท้วงบนท้องถนนนั้นเป็นเรื่องที่แสนจะเจ็บปวดในฐานะแม่ เราต้องทำอะไรสักอย่างเพื่อเปลี่ยนแปลงมัน
อีกหนึ่งสิ่งที่น่าสะเทือนใจ ในสารดคีเรื่องนี้ ลอว์เรนซ์ได้พบกับตัวละครสำคัญที่ทำให้เธอได้ตระหนักรู้และเห็นค่าถึงสิ่งที่เธอได้รับ เธอได้เห็นชีวิตของทันตแพทย์หญิงที่ประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานแต่กลับถูกกลุ่มตาลีบันบังคับให้หยุดประกอบอาชีพ
“มันทำให้ฉันนึกถึงตอนที่ฉันยังเด็ก ฉันเกลียดการไปโรงเรียนมาก แต่ถึงอย่างนั้น นั่นก็ยังเป็นสิ่งที่ทุกคนควรได้รับ ไม่ควรมีใครถูกริบความฝันหรือความต้องการ ทุกคนควรได้ทำในสิ่งที่อยากทำ ไปในที่ๆ อยากไป นั่นคือสิทธิขั้นพื้นฐานที่ทุกคนควรมี”
ปัจจุบัน “Bread and Roses” กำลังเปิดขายอยู่ในตลาดภาพยนตร์เมืองคานส์ โดยลอว์เรนซ์และคู่หูของเธอหวังว่าภาพยนตร์เรื่องนี้จะได้รับการเผยแพร่ไปทั่วโลก อีกทั้งยังเผยว่าภาพยนตร์เรื่องนี้มีส่วนเกี่ยวข้องกับหลายฝ่ายมากกว่าที่คุณคิด
“มีไม่กี่อย่างที่ทำให้คนในแต่ละประเทศนั้นแตกต่างกัน” ลอว์เรนซ์กล่าว “หนึ่งในนั้นคือความเป็นประชาธิปไตย เราต้องคอยจับตาดูสิ่งนี้ไว้ให้ดี เพราะนี่คือเสรีภาพของประชาชน”
“มันทำให้ฉันนึกถึงตอนที่ฉันยังเด็ก ฉันเกลียดการไปโรงเรียนมาก แต่ถึงอย่างนั้น นั่นก็ยังเป็นสิ่งที่ทุกคนควรได้รับ ไม่ควรมีใครถูกริบความฝันหรือความต้องการ ทุกคนควรได้ทำในสิ่งที่อยากทำ ไปในที่ๆ อยากไป นั่นคือสิทธิขั้นพื้นฐานที่ทุกคนควรมี”
ปัจจุบัน “Bread and Roses” กำลังเปิดขายอยู่ในตลาดภาพยนตร์เมืองคานส์ โดยลอว์เรนซ์และคู่หูของเธอหวังว่าภาพยนตร์เรื่องนี้จะได้รับการเผยแพร่ไปทั่วโลก อีกทั้งยังเผยว่าภาพยนตร์เรื่องนี้มีส่วนเกี่ยวข้องกับหลายฝ่ายมากกว่าที่คุณคิด
“มีไม่กี่อย่างที่ทำให้คนในแต่ละประเทศนั้นแตกต่างกัน” ลอว์เรนซ์กล่าว “หนึ่งในนั้นคือความเป็นประชาธิปไตย เราต้องคอยจับตาดูสิ่งนี้ไว้ให้ดี เพราะนี่คือเสรีภาพของประชาชน”
