“ผมเริ่มถ่ายรูปตั้งแต่ตอนเรียน” ...ขจร พีรกิจ อุปนายกสมาคมถ่ายภาพแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ ช่างภาพ ผู้สื่อข่าว จนมาถึงบทบาทล่าสุด นักถ่ายแมวที่ถ่ายภาพแมวจรมาแล้วกว่า 30,000 ภาพ เล่าให้ฟัง
“ผมเริ่มถ่ายรูปตั้งแต่ตอนเรียน แต่ก่อนใช้ Nikon FM2 จบมาก็ไปทำหนังสือรถยนต์ Auto Racing หยุดถ่ายรูปด้วยกล้องใหญ่ไปพักหนึ่ง ใช้ไอโฟนมาตลอด มาเริ่มถ่ายภาพจริงจังตอนเข้าสมาคมถ่ายภาพฯ ส่วนภาพแมวเกิดขึ้นเมื่อ 3 ปีที่แล้ว สุขภาพไม่ดีหมอให้ออกกำลังด้วยการเดิน บ้านผมอยู่วงเวียน 22 แล้วก็รู้มาว่า เขตป้อมปราบฯ มีแมวเยอะที่สุด มีเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับแมวมากที่สุด เลยเป็นที่มาของการเดินถ่ายรูปแมว แรกๆ เดินไกล ถ่ายช่วงหลังเลิกงาน ตอนเย็นเป็นช่วงเวลาที่เราเห็นแมวดีที่สุด ตอนกลางวันแมวไม่อยู่ พอเย็นเขามารวมกัน
เดินถ่ายรูปแมวทุกวันจนคนแถวบ้านมาบอกว่าห้ามถ่าย เขากลัวเอาไปฟ้องเทศกิจ ต้องอธิบายว่า ผมถ่ายรูปแมว
ผมถ่ายแมวแบบไม่ได้สนใจว่าต้องชัด แต่ถ่ายเอาฟีลลิ่งว่าแมวต้องมีความรู้สึก ผมมีทริกอย่างนึงคือ ไม่ใช้ไวท์บาลานซ์เพื่อให้มันไม่ชัด ไม่ตกแต่งภาพ ให้คนเห็นธรรมชาติของแมว ผมใช้ Highlight-Weighted ปรับไวบาลานซ์เพี้ยนๆ ไม่ตายตัว ไม่มีกฎเหมือนตอนเป็นกรรมการตัดสินภาพ”
ถามตัวเอง...อยากถ่ายแมวจรไปเพื่ออะไร?
“ผมชื่อ ขจร ถ่ายแมวจรมันได้คอนเซปต์ ใส่วงเล็บ (ข) เหลือ จร ก็เลยมาถ่ายแมวจร ถ่ายยังไงให้เป็นแมวจร ถ่ายให้เห็นธรรมชาติของแมว แววตาแมวจรกับแมวเลี้ยงตามบ้านจะต่างกัน เราถ่ายน่าสงสาร พอเอาไปโพสต์ มีคนอยากได้มารับไปเลี้ยงก็มี 3 ปีนี้ถ่ายไปแล้ว 3 หมื่นกว่ารูป ถ่ายรูปแมวอย่าลืมใส่เครดิตจะได้ป้องกันตัวเอง”
แมวใช้ชีวิตอย่างไรในเมืองเก่า
“แมวจรไม่มีคนดูแล สิ่งที่ต้องเผชิญคือปัญหาสุขอนามัย นอกจากเรื่องการกินอยู่ คือโดนรถชนบ้าง โดนตัวเงินตัวทองกินบ้าง จากที่ไม่เคยสนใจเรื่องแมว เราก็ศึกษา แมวออกลูกปีละ 4 ครั้ง เรารู้จำนวนลูกจากเต้านม ปกติประมาณ 8 เต้า เท่ากับปีนึงมีลูกได้ 32 ตัว แมวจรไม่ได้ควบคุมจึงมีจำนวนมาก ตอนแรกเคยไม่จับแมว คิดว่าแมวจรสกปรก ตอนนี้พกแอลกอฮอล์ ถ่ายด้วย ลูบหัวด้วย มันก็ดีไปอย่าง”
คำแนะนำในการถ่ายรูปแมว
“ถ้าจะไปถ่ายแมวจร คือเวลา เช้าๆ ก่อน 9 โมง อีกทีคือค่ำเลย มันจะมาปาร์ตี้กัน แต่แสงจะน้อย แล้วก็ระวังอย่าไปถ่ายตอนมันกิน มันจะหงุดหงิด ถ้ากินเสร็จ เอาล่ะ เรื่องอาหารไม่จำเป็น อยู่ที่การเข้าหามัน อย่าให้มันตกใจพอ”
เคล็ดลับ เราต้องสังเกตดูเขาอยู่ตรงไหนบ้าง เดินทุกวันจะรู้แมวแต่ละจุดตรงไหนมีมากมีน้อย อย่างถนนวานิช พอค่ำจะเจอแมวอยู่บนหลังคา ในตลาดหลังจากเลิกขายของแมวจะออกมา ตอนกลางคืนแมวชอบไปอยู่บนหลังคารถ จังหวะเวลาถ่าย ต้องทำให้เขาแอคชั่น แมวที่ถ่ายได้ดีที่สุดคือแมวที่ไม่ได้ให้อาหาร ไม่ถ่ายรัวๆ ไม่ถ่ายแมวในกรง มันเป็นแมวเลี้ยง ไม่ใช่แมวขจร ผมไม่ใช้มือถือ เพราะมันชัดเกินไป ดีเกินไป
เมืองแมวกลายเป็นปัญหาของเมือง
บางชุมชน บางวัด ให้เลี้ยงได้ ให้อาหารได้ บางชุมชนไม่ได้ เราก็เข้าใจ ทุกวันนี้ไม่ได้เดินถ่ายรูปอย่างเดียว เตรียมอาหารไปให้ด้วย แมวจรมีปัญหาเรื่องตา ผมถ่ายรูปมาแล้ว ตาแฉะ เพื่อนเห็นก็ส่งยามา เขาเป็นแผล แมวจรมีเยอะเพราะแพร่พันธุ์ได้ตลอด ถ้าแมวทำหมันจะลดความก้าวร้าว ถ่ายเป็นที่ทาง แต่ กทม.ไม่มีงบ ทำได้แค่ไม่กี่ตัว ทำแล้วก็ต้องมีคนคอยดูแล
ทั้งหมดคือบทสรุปของแรงบันดาลใจในการถ่ายภาพสัตว์แมวจร จาก “ขจร พีรกิจ” ผู้พิชิตภารกิจที่มากกว่าแค่ถ่ายภาพ และต่อไปนี้คือภาพสวยๆ ที่เราคัดมาให้ชมกัน
