อ่านกราฟชีวิต ‘พิธา’: 1 ปี เพียงชายคนนี้ (ไม่ใช่ผู้วิเศษ)

ก่อนจะพูดถึงกราฟชีวิตของ พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ในรอบ 1 ปีที่ผ่านมา ขอพูดถึงข้อสังเกตเกี่ยวกับดาต้าบางส่วนที่นำมาใช้อ้างอิงกันสักเล็กน้อย... 

‘เสียงในจอ’ ที่จริงมากขึ้นทุกวัน 

ผลการเลือกตั้งครั้งนี้ 'ก้าวไกล' ชนะเลือกตั้งชนิดหักปากเซียน นอกจากจะบอกว่า โลกในจอ (ออนไลน์) กับโลกนอกจอ (ออฟไลน์) จะแนบสนิทกันมากขึ้น 

ในฐานะคนที่ดูดาต้าใน Social Listening จุดสังเกตที่น่าสนใจ คือกระแสในออนไลน์สะท้อนให้เห็น ‘เสียง’ ของคนกลุ่มหนึ่งที่เชื่อมโยงกับ ‘เสียง’ ในโลกจริงมากขึ้น 

ยกตัวอย่างเช่น ในวันเลือกตั้ง (14 พฤษภาคม) ทีม SPACEBAR x DATAOPS ได้เก็บข้อมูลจำนวนการพูดถึงพรรคการเมืองต่างๆ (mentions) ด้วย Social Listening พบว่ากระแสในโลกออนไลน์มีแนวโน้มเป็นไปในทิศทางเดียวกับผลการเลือกตั้ง 

นั่นคือพรรคการเมืองที่ได้รับการพูดถึงมาก มีแนวโน้มจะได้คะแนนเสียงมาก ยกเว้นก็แต่พรรครวมไทยสร้างชาติและพลังประชารัฐ ที่ผลการเลือกตั้งออกมา ‘พรรคลุงป้อม’ ที่มีการพูดถึงน้อยกว่า แต่ได้คะแนนเสียงมากกว่า ‘พรรคลุงตู่’

ซึ่งไม่ใช่เรื่องน่าประหลาดใจแต่อย่างใด เพราะในทางการเมืองมีปัจจัยมากมายที่ส่งผลต่อคะแนนเลือกตั้ง และในที่นี้คือการตั้งข้อสังเกตเฉพาะจำนวนการพูดถึง (mentions) ในเชิงดาต้าเท่านั้น 

แม้การใช้ Social Listening จะมีข้อควรระวังว่า เสียงในจอบางส่วนอาจเกิดจากการจัดตั้ง ปั่นกระแส กลไกอัลกอริทึม การจ่ายงบอัดโฆษณา แต่ก็ปฏิเสธไม่ได้เช่นกันว่า มีเสียงบริสุทธิ์จำนวนไม่น้อยอยู่ในนั้น 

ส่วนหนึ่งเพราะคนจำนวนมากสะดวกและยินดีที่จะแชร์เสียงที่อยู่ในหัว (ความคิด) และสิ่งที่อยู่ในใจ (ความรู้สึก) ในพื้นที่ส่วนตัวที่เป็นสาธารณะ มากกว่าจะพูดในโลกจริงที่เต็มไปด้วยกรอบทางสังคม มารยาท และช่วงวัยที่อาจก่อให้เกิดความสะเทือนทางความรู้สึกและร่างกายได้มากกว่า 

เอาล่ะ ทีนี้ ลองมาดูชีวิตในรอบ 1 ปีที่ผ่านมาของ พิธา ลิ้มเจริญรัตน์ ในโลกออนไลน์ว่าเป็นอย่างไร

1 ปี ‘พิธา’ เพียงชายคนนี้ (ไม่ใช่ผู้วิเศษ) 

ภาพรวมกราฟชีวิต ‘พิธา’ รอบ 1 ปีที่ผ่านมา (พ.ค. 65 - 18 พ.ค. 66) ถือว่าช่วงชีวิตส่วนใหญ่ของเขาค่อนข้างราบเรียบ มีบางช่วงที่โดดเด่นสะดุดตา ก่อนจะพุ่งขึ้นชนิดฉุดไม่อยู่ราวกับพลุแห่งความหวังถูกจุดติดและคล้ายไม่มีวันดับในช่วงก่อนเลือกตั้งราวเดือนกว่าๆ จนกระทั่งตอนนี้ 

ตลอด 1 ปีที่ผ่านมา พิธามีคนพูดถึง 5.7 ล้านข้อความ และมีคนปฏิสัมพันธ์เนื้อหาที่เกี่ยวกับเขา 68.81 ล้านครั้ง 

การพูดถึงราว 95% หรือ 5,416,623 ข้อความ เกิดขึ้นในช่วงวันที่ 27 มี.ค.-18 พ.ค. 2566 หรือราวเดือนกว่าก่อนจะถึงวันเลือกตั้ง จนถึงวันที่ก้าวไกลได้คะแนนเสียงเป็นอันดับหนึ่งเป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาล 

หากไม่เป็นการคิดมากไป กราฟที่เห็นคล้ายสะท้อนตัวตนของพิธา หรือไม่ตัวตนของพิธาก็มีส่วนในการขึ้นรูปให้กราฟปรากฏแบบที่เห็น 

พิธามีบุคลิกราบเรียบ แต่คมคาย ไม่โดดเด่น ร้อนแรง หรือดุดันจนสปอตไลท์ต้องรีบสาดจับให้แสบตา แต่ความเป็นคนง่ายๆ ดูสบายๆ ลื่นไหล จริงจัง แต่ไม่ให้ความรู้สึกซีเรียส คล้ายแสงจากหลอดวอร์มไวท์ที่สามารถวางสายตาได้นานๆ ก็ค่อยๆ สะสมความนิยมในตัวเขาให้เพิ่มขึ้นทีละนิด 

ในฐานะผู้นำ พิธาเคยให้สัมภาษณ์ว่า เขาไม่ใช่ดาวฤกษ์ (แบบธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ) แต่เป็นดาวกระจายที่พร้อมจะสนับสนุนเพื่อนร่วมอุดมการณ์ให้ฉายแสง และเมื่อดาวหลายดวงฉายแสงพร้อมกัน ก็สว่างได้ไม่แพ้ดาวฤกษ์ 

‘ธนาธรคือศรัทธา พิธาคือความหวัง’ ใครบางคนคอมเมนต์ในคลิปสัมภาษณ์เขาบนยูทูป

วันหนึ่งเมื่อดาวแต่ละดวงรอบตัวเขาเปล่งแสง แสงเหล่านั้นก็ส่องสะท้อนกลับมาที่ดาวดวงนั้น พิธา--ดาวกระจายที่วันนี้กลายเป็นดาวฤกษ์ 

ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นกับพิธาและพรรคก้าวไกล ชวนให้นึกถึงเพลงไทยปลายยุค 80s ชื่อ เพียงชายคนนี้ (ไม่ใช่ผู้วิเศษ) ของเพชร โอสถานุเคราะห์ ที่มีเนื้อเพลงท่อนหนึ่งร้องว่า 

ฉันไม่ใช่ผู้วิเศษ 
ที่จะเสกปราสาทงามให้ ‘เธอ’ 
ไม่มีฤทธิ์เดช 
ไม่มีราชรถเลิศเลอ 

แต่ฉันมีใจพิเศษ 
จะพาเธอผ่านคืนนี้ไป 
ฉันเป็นเพียงผู้ชาย 
คนนี้ที่มีใจมั่นรัก ‘เธอ’ 

ถ้าเปลี่ยนคำว่า ‘เธอ’ เป็นคำว่า ‘ประชาชน’ หรือ ‘ประชาธิปไตย’ เพลงนี้น่าจะสะท้อนตัวตนของพิธาและพรรคก้าวไกลได้อย่างดี 

เพราะถ้าประเมิน ‘พิธา’ จากการให้สัมภาษณ์ เขาดูเป็นคนธรรมดา (อย่างน้อยก็ไม่ได้ดูเป็นผู้วิเศษ) ที่ยอมรับ เจ็บปวด เปิดเผย โดยเฉพาะเมื่อตอบคำถามเรื่องชีวิตส่วนตัวและการเป็นพ่อเลี้ยงเดี่ยวที่มารับภาระทำงานการเมืองในฐานะหัวหน้าพรรคก้าวไกล 

เช่นเดียวกับพรรคก้าวไกลที่สมาชิกส่วนใหญ่ล้วนเป็นคนธรรมดา เป็นชาวบ้าน เป็นคนอย่างเราๆ ที่คนส่วนใหญ่น่าจะรู้สึกว่าพบเจอ และสัมผัสได้ตามท้องถนน 

ไม่มีฤทธิ์เดช ไม่มีราชรถ อาจมีเงินบ้าง (แต่ไม่มาก เมื่อเทียบกับเงินในกระเป๋าของพรรคอื่น) แต่สิ่งที่มีคือหัวใจ 

ส่วนจะพิเศษหรือไม่ แค่ไหน คงต้องให้กาลเวลาเป็นเครื่องพิสูจน์. 

จุดเปลี่ยนในกราฟชีวิตที่ทำให้ 'พิธาฟีเวอร์' คืออะไร ติดตามได้ในตอนต่อไป