ปูตินฆ่าหัวหน้าวากเนอร์? 3 ความเป็นไปได้ที่เกิดขึ้นกับ ‘ปริโกชิน’

‘เยฟเกนี ปริโกชิน’ ผู้นำกลุ่มทหารรับจ้างวากเนอร์ (Wagner) และผู้นำการก่อจลาจลต่อต้านกระทรวงกลาโหมรัสเซีย ถูกสันนิษฐานว่า ‘เสียชีวิต’ แล้ว หลังจากเครื่องบินส่วนตัวของเขาตกนอกกรุงมอสโกเมื่อวันพุธ (23 ส.ค.) ที่ผ่านมา แม้จะมีชื่อของเขาอยู่บนเที่ยวบิน แต่ก็ยังไม่มีข้อมูลที่ชัดเจนว่าปริโกชินอยู่บนเครื่องบินจริงๆ หรือไม่  
 
TASS สื่อของรัฐเซีย ยืนยันในเวลาต่อมาว่าปริโกชิน และดมิธรี ยุคิน ผู้บัญชาการของเขาอยู่ในรายชื่อผู้เสียชีวิตโดยอ้างอิงข้อมูลจากสำนักงานขนส่งทางอากาศแห่งสหพันธรัฐรัสเซีย ขณะที่บัญชีโซเชียลมีเดียของวากเนอร์ ระบุว่า ปริโกชินเสียชีวิตในอุบัติเหตุครั้งนี้ 
 
ล่าสุดเมื่อวานนี้ (24 ส.ค.) ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน แห่งรัสเซีย ออกมาพูดเกี่ยวกับการเสียชีวิตที่อาจเป็นปริโกชิน อดีตเพื่อนรักของเขาว่า เขารู้จักปริโกชินมานานตั้งแต่ต้นทศวรรษที่ 90 ปริโกชินเป็นคนที่มีโชคชะตาที่ซับซ้อน และทำผิดพลาดร้ายแรงในชีวิต  
 
แม้ว่าความสับสนวุ่นวายของสถานการณ์จะค่อยๆ คลี่คลายลงและมีการออกแถลงการณ์อย่างเป็นทางการ แต่ก็ยังมีน้อยคนนักที่จะได้เรียนรู้ขอบเขตทั้งหมดของเรื่องราวนี้ ผู้เชี่ยวชาญจึงวิเคราะห์สถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นกับหัวหน้ากลุ่มวากเนอร์คนนี้ทั้งหมด 3 สถานการณ์ด้วยกัน

สถานการณ์ที่ 1: ปูตินเป็นคนสั่งฆ่า  

การลอบสังหารที่สั่งโดยปูตินถือเป็น ‘คำอธิบายที่ดีที่สุด’ สำหรับเหตุเครื่องบินตก 

ไซมอน ไมล์ส ผู้ช่วยศาสตราจารย์ และนักประวัติศาสตร์ของสหภาพโซเวียตและความสัมพันธ์สหรัฐฯ-โซเวียตกล่าวว่า สำหรับปูตินแล้ว มีเหตุผลมากมายที่อยากให้ปริโกชินตาย หลังจากที่เขาก่อกบฏ และต่อต้านกระทรวงกลาโหม ปริโกชินใช้เวลาหลายเดือนวิพากษ์วิจารณ์ยุทธศาสตร์ของกองทัพรัสเซียในยูเครนอย่างเปิดเผย การจลาจลเกิดขึ้นเพียงระยะเวลาสั้นๆ แต่ถึงกระนั้นก็ถือเป็นภัยคุกคามต่อระบอบการปกครองของปูตินที่โดดเด่นที่สุดในรอบหลายทศวรรษ 
 
“ไม่ใช่เรื่องน่าแปลกใจเลยที่ปูตินจะแก้แค้น อันที่จริงพวกเราต่างเฝ้าดูปูตินและคาดการไว้ว่าวันนี้จะเกิดอะไรขึ้น ซึ่งมันคือวันครบรอบ 2 เดือนของการก่อกบฏของวากเนอร์” โรเบิร์ต อิงลิช ศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยเซาเทิร์นแคลิฟอร์เนียกล่าว 
 
ไมล์สกล่าวว่า การสงบศึกของปูตินและปริโกชินหลังจากเกิดจลาจล เห็นได้ชัดว่าปริโกชินถูกเนรเทศไปเบลารุส และใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับการเดินทางไป-กลับระหว่างเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก และมอสโก และยังมีการเดินทางไปแอฟริกาเพื่อเยี่ยมเยียนกองกำลังของเขาด้วย  
 
ในช่วงเวลานั้นเราจะเห็นว่า อเล็กซานเดอร์ ลูคาเชนโก ประธานาธิบดีเบลารุส ออกมาอ้างว่าเขาคือคนที่หยุดยั้งปูตินจากการ ‘กวาดล้าง’ ปริโกชิน ซึ่งสิ่งนี้บ่งชี้ว่าความปรารถนาที่จะเอาชีวิตของปูตินอาจกำลังก่อตัวมานานหลายเดือนแล้ว 
  
หลังเหตุการณ์เครื่องบินตก คลิปสัมภาษณ์ที่ไม่ระบุวันที่ของปูตินได้แพร่สะพัดบนโซเชียลมีเดีย โดยเน้นย้ำถึงความไม่พอใจของประธานาธิบดีต่อความไม่ซื่อสัตย์ เช่น การประท้วงของปริโกชิน ซึ่งปูตินเรียกอย่างชัดเจนว่าเป็น ‘การทรยศ’ 
   
บทสนทนา: 
ผู้สัมภาษณ์: เราจำเป็นต้องให้อภัยไหม? 
ปูติน: ใช่ แต่ไม่ทั้งหมด 
ผู้สัมภาษณ์: อะไรบ้างที่ไม่สามารถให้อภัยได้? 
ปูติน: ทรยศ (กล่าวอย่างไม่ลังเล)  
  
ปูตินมีประวัติที่เลื่องลือมาอย่างยาวนานเกี่ยวกับการกำจัดศัตรูให้หายไป โดยมีอย่างน้อย 14 รายที่เชื่อมโยงกับปูตินเสียชีวิตภายใต้สถานการณ์ที่รุนแรง และลึกลับนับตั้งแต่ปูตินก้าวขึ้นมาในตำแหน่งประธานาธิบดี  
 
ขณะที่ประธานาธิบดี โจ ไบเดน ของสหรัฐฯ เองก็มองว่าปูตินอาจมีส่วนในการเสียชีวิตของปริโกชินด้วยเช่นกัน อีกทั้งยังกล่าวด้วยว่า ไม่มีอะไรเกิดขึ้นในรัสเซียมากนักที่ปูตินไม่ได้อยู่เบื้องหลัง 
  
แม้แต่คนในเครมลินก็บอกกับสื่ออิสระของรัสเซียว่า พวกเขาไม่แปลกใจเลยเมื่อเห็นข่าวอุบัติเหตุครั้งนี้ มีความรู้สึกว่าชีวิตเขาอาจจบลงอย่างเลวร้ายหลังจากการกบฏ ซึ่งเรื่องแบบนี้มันไม่ได้รับการให้อภัยในรัสเซียอยู่แล้ว  

สถานการณ์ที่ 2: มีคนอื่นสั่งลอบสังหาร 

ไมล์ส บอกกับ Insider ว่า ไม่ใช่เรื่องที่ไม่น่าเชื่อที่คนในกองทัพซึ่งตกเป็นเหยื่อการละเมิดของปริโกชินสามารถดำเนินการกับผู้นำวากเนอร์โดยไม่ได้รับการอนุมัติจากปูตินได้ 
  
“ในช่วงเริ่มต้นนี้เป็นเรื่องยากมากที่จะรวบรวมคำอธิบายสำหรับสิ่งที่เราได้เห็นซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับทรัพย์สินของรัฐที่ใช้ในการทำให้เครื่องบินลำนี้ตกจากท้องฟ้า” ไมล์สกล่าว ณ จุดนี้ยังไม่ชัดเจนว่าอะไรเป็นสาเหตุที่ทำให้เครื่องบินตกโดยเฉพาะ แม้ว่าบางช่องทางโซเชียลมีเดียในเครือวากเนอร์จะบอกว่า เครื่องบินลำนี้ถูกยิงก็ตาม ทว่าระดับการบังคับบัญชาที่จำเป็นในการโจมตีภายในกองทัพรัสเซียนั้น ‘ต่ำมาก’ 
  
มีหลักฐานมากมายถึงความผิดปกติภายในรัฐบาลรัสเซีย ตัวอย่างเช่น รัสเซียในสัปดาห์นี้ไล่ เซอร์เกย์ ซูโรวิกิน ออกไป หลังจากมีรายงานว่าเขาทราบแผนการล่วงหน้าเกี่ยวกับแผนการกบฏของปริโกชิน โดยตั้งคำถามว่า ผู้นำทหารรับจ้างรายนี้ได้รับความช่วยเหลือจากในกองทัพหรือไม่ 
  
แต่อิงลิชไม่ได้เห็นอย่างนั้น.. โดยเขาบอกกับวงในว่า “มีใครอีกที่จะอยากให้ปริโกชินตายและสามารถทำมันได้? แน่นอนว่าต้องเป็นชาวยูเครนไง!” พร้อมเสริมอีกด้วยว่า ถ้าเป็นแบบนั้นจริงๆ ก็ถือว่ายูเครนนี่อัจฉริยะ  

สถานการณ์ที่ 3: ปริโกชินยังไม่ตาย 

 
ความเป็นไปได้ในทฤษฎีสมคบคิดมากที่สุดคือ ปริโกชินยังไม่ตาย  
  
แมทธิว ชมิดต์ รองศาสตราจารย์ด้านความมั่นคงแห่งชาติกล่าวกับ Insider ว่า เป็นการระมัดระวังที่ไม่น่าเชื่อถือเกี่ยวกับการอัปเดตของรัฐบาลรัสเซียเกี่ยวกับสถานการณ์การเมือง 
  
ในช่วงหัวค่ำหลังเครื่องบินตก โซเชียลมีเดียบางคนพิจารณาถึงความเป็นไปได้ที่ปริโกชินแกล้งทำเป็นตาย แม้แต่เจ้าหน้าที่เครมลินก็ยังมีข้อสงสัย บางคนบอกกับสำนักข่าวอิสระ Meduza ของรัสเซียว่า พวกเขากำลังรอข้อมูลเพิ่มเติมก่อนที่จะตัดสินทฤษฎีนี้ เนื่องจากปริโกชินเป็นที่รู้จักว่าเป็นคนหลอกลวง 
 
เจ้าหน้าที่เพนตากอนบอกกับ The New York Times ในเดือนกรกฎาคมว่า เป็นที่ทราบกันดีว่า ปริโกชินเคยใช้ร่างปลอมในอดีตและภาพถ่ายของปริโกชินที่สวมชุดปลอมตัวแปลกประหลาดที่ถูกเผยแพร่ทางเทเลแกรมภายหลังการกบฏที่ล้มเหลวของเขา