นี่คือ(ความจริง)โลกแห่งความสุข? เมื่อคนสร้างอนิเมะต้องต่อสู้กับ ‘ภาวะซึมเศร้า’

25 ธ.ค. 2566 - 05:30

  • คนในวงการอุตสาหกรรมที่สร้างรอยยิ้มและเสียงหัวเราะให้เรามากมายกำลังเผชิญกับปัญหา ‘สุขภาพจิต’ ที่ไม่อาจเลี่ยงได้

anime-workers-possibly-had-depression-SPACEBAR-Hero.jpg

ในอุตสาหกรรมบันเทิงเรามักจะพบกับคนมากมายที่คอยสร้างรอยยิ้ม และเสียงหัวเราะให้กับเรา แม้ว่าพวกเขามักจะเก็บงำความเศร้าต่างๆ เอาไว้ในใจ และเลือกเปิดเผยเพียงมุมที่น่าตลกขบขันหรือฝีมือการแสดงที่เราต่างชื่นชม ซึ่งล่าสุดเรื่องน่าเศร้าเหล่านี้มันได้ลุกลามมาถึง ‘วงการการ์ตูน’ แล้ว 

ผลลัพธ์จากการสำรวจของสมาคมผู้สร้างแอนิเมชันแห่งญี่ปุ่นทำให้เกิดเป็นความหนักใจขึ้นอีกครั้ง เพราะแม้ว่าตัวละครเอกในการ์ตูนเหล่านั้นจะเป็นพลังบวก มีชีวิตชีวา ทว่าโลกแห่งความเป็นจริง ผู้สร้างและผู้ผลิตการ์ตูนที่สร้างความบันเทิงให้คนอื่นกลับมีพลังกายและพลังใจอยู่เพียงน้อยนิด ซึ่งผลสำรวจนี้เผยให้เห็นถึงโลกของความจริงที่ไม่ปรากฏในการ์ตูน สะท้อนถึงวัฒนธรรมการทำงานที่กำลังทำให้ทรัพยากรเหล่านี้มีช่วงชีวิตที่สั้นลงและหายจากไปในที่สุด 

สมาคมผู้สร้างแอนิเมชันแห่งญี่ปุ่น หรือที่รู้จักกันในชื่อ JAniCA ได้ทำการสำรวจสภาพการทำงานในอุตสาหกรรมอนิเมะประจำปี ด้วยความต้องการที่จะตรวจสอบ ‘สุขภาพจิต’ ที่เหล่าคนทำงานต้องเผชิญ จึงได้มีการเพิ่มคำถามเกี่ยวกับความเป็นอยู่ที่ดีทั้งกายและใจ และรวบรวมคำตอบจากคนทำงานในวงการอนิเมะทั้ง 429 คน ซึ่งพบว่ากว่า 66% รู้สึกว่าพวกเขากำลัง ‘ทุกข์ทรมานจากความเหนื่อยล้าทางร่างกาย’ และ 68% รู้สึกเหนื่อยล้าทางจิตใจ ยิ่งไปกว่านั้น 17% บอกว่า พวกเขากำลัง ‘ทุกข์ทรมานจากภาวะซึมเศร้าหรืออาการป่วยทางอารมณ์อื่นๆ อยู่’ 

อย่างไรก็ตาม ผลสำรวจฉบับสมบูรณ์ไม่ถูกเปิดเผยต่อสาธารณะ แต่สถิติข้างต้นถูกรายงานโดยสำนักข่าว NHK ของญี่ปุ่น ขณะที่การเพิ่มคำถาม(เกี่ยวกับสุขภาพจิต)เริ่มขึ้นเมื่อปีที่แล้ว โดยไม่ได้ระบุว่าเมื่อใด และไม่ได้ระบุถึงวันเวลาที่แน่ชัดในการเก็บแบบสอบถามดังกล่าว แต่เนื่องจากวิธีการผลิตและจัดจำหน่ายอนิเมะในช่วงไม่กี่เดือนที่ผ่านมาไม่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมาก จึงแสดงให้เห็นถึงสุขภาพจิตและร่างกายของเหล่าคนทำงานที่โดนทั้งพายุของปริมาณงานและกรอบเวลาหรือที่เราเรียกกันว่าเดดไลน์เล่นงานอยู่แทบจะตลอดเวลา  

แม้ว่าจะไม่สวยงามเท่าการเป็นดาราหรือศิลปิน แต่อุตสาหกรรมอนิเมะก็เป็นส่วนหนึ่งของธุรกิจการแสดง และธุรกิจการแสดงก็เป็นสาขาที่มีการแข่งขันสูง และมีแรงกดดันสูงมาโดยตลอด  

อ้างอิงจากเว็บไซต์ Statista เกี่ยวกับรายได้ของอุตสาหกรรมแอนิเมชั่นในญี่ปุ่นในปี 2021 อุตสาหกรรมในญี่ปุ่นสร้างรายได้ประมาณ​ 1.31 ล้านล้านเยน จากการขายในต่างประเทศ ซึ่งถือเป็นสินค้าที่เป็นส่วนแบบที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ โดยมีมูลค่ามากกว่า 6.63 แสนล้านเยนในปี 2021 ด้วยเหตุนี้ จึงไม่น่าเป็นไปได้ที่การทำงานในอนิเมะจะเป็นไปอย่างสบายๆ เช่นการเข้างานทุก 9 โมงเช้าและกลับบ้าน 5 โมงเย็น  

เป็นเรื่องน่าเศร้าที่คิดว่าบางสิ่งบางอย่างที่เป็นความบันเทิงที่สนุกสนานสำหรับผู้บริโภคนั้นกำลังมาพร้อมกับความทุกข์ทนของผู้ผลิต และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าผลสำรวจนี้จะช่วยกระตุ้นให้มีการตรวจสอบแนวทางการทำงานและหาวิธีที่มีบาลานซ์ของการทำงานมากยิ่งขึ้น

เรื่องเด่นประจำสัปดาห์