ในที่สุดฟินแลนด์ก็ได้เป็นสมาชิกนาโตอย่างเป็นทางการเป็นประเทศที่ 31 หลังจากขอสมัครเป็นสมาชิกมาตั้งแต่เดือนพฤษภาคมปีที่แล้ว ความเคลื่อนไหวนี้สร้างแรงกระเพื่อมทั้งในด้านยุทธศาสตร์และการเมืองให้กับรัสเซีย ซึ่งประธานาธิบดี วลาดิมีร์ ปูติน โวยมานานแล้วว่าการขยับขยายของนาโตเป็นภัยคุกคามกับรัสเซีย จนในที่สุดปูตินใช้ข้ออ้างนี้ในการโจมตียูเครนเมื่อปีที่แล้ว
ประเทศแถบนอร์ดิก รวมทั้งฟินแลนด์ไม่เคยสนใจจะเข้าร่วมเป็นสมาชิกนาโตจนกระทั่งรัสเซียเปิดฉากรุกรานยูเครน เสียงสนับสนุนการเข้าร่วมเป็นสมาชิกนาโตของชาวฟินแลนด์พุ่งขึ้นจาก 25% เป็น 80% ของจำนวนประชากรทั้งหมด
ฟินแลนด์มีพรมแดนทางตะวันออกติดกับรัสเซียราว 1,340 กิโลเมตร การเข้าเป็นสมาชิกนาโตของฟินแลนด์ทำให้พรมแดนระหว่างนาโตกับรัสเซียเพิ่มขึ้นอีกเป็นเท่าตัว
เจมี เชีย อดีตเจ้าหน้าที่อาวุโสของนาโตเผยว่า “ตอนนี้ฟินแลนด์ต้องการนาโต แต่นาโตก็ต้องการฟินแลนด์ด้วยเมื่อต้องเผชิญกับความก้าวร้าวของรัสเซีย ตอนนี้นาโตจะป้องกันตัวเองจากรัสเซียได้ง่ายขึ้น เนื่องจากสามารถเข้าถึงดินแดนของฟินแลนด์และศักยภาพที่ติดตัวฟินแลนด์มา”
การเข้าเป็นสมาชิกของฟินแลนด์จะช่วยให้นาโตมีอิทธิพลเหนือทะเลบอลติก และด้วยความที่กรุงเฮลซิงกิตั้งอยู่ห่างจากกรุงทาลลินน์ของเอสโตเนียไม่ถึง 70 กิโลเมตรเท่านั้น เส้นทางนี้จึงเหมาะเป็นเส้นทางใหม่สำหรับการส่งกำลังเสริมของนาโต
ฮันโน เปฟคูร์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมของเอสโตเนียเผยกับ AFP ว่า “การเข้าร่วมของฟินแลนด์จะยกระดับการป้องกันเชิงรับและข่มขู่ให้ฝ่ายตรงข้ามกลัว” และเตือนว่า “แต่ Suwalki Gap ก็ยังสำคัญกับนาโตอยู่ เนื่องจากเบลารุสกลายเป็นเขตทหารของรัสเซียโดยพฤตินัยไปแล้ว”
แยน คาลล์เบิร์ก นักวิเคราะห์จาก Center for European Policy Analysis เผยว่า ทางเหนือนั้น หากมีฟินแลนด์อยู่ด้วยก็จะช่วยนาโตปกป้องช่องแคยเล็กๆ ของนอร์เวย์ที่เชื่อมกับรัสเซีย และว่า กองทัพอากาศของนาโตต้องพึ่งพาสนามบินของนอร์เวย์ซึ่งอาจกลายเป็นเป้าโจมตีเป็นที่แรกๆ หากเกิดความขัดแย้ง ฟินแลนด์ทำให้นาโตมีฐานทีพและสนามบินเพิ่มขึ้น
และในขณะที่การแย่งชิงอำนาจในภูมิภาคอาร์กติกที่เกี่ยวข้องกับรัสเซีย จีน และชาติตะวันตกเพิ่มมากขึ้น การก้าวเข้ามามีบทบาทของนาโต้ถึงหน้าประตูบ้านอาร์กติกจะเป็นแรงหนุนที่สำคัญ
แม้ว่าปฏิกิริยาตอบโต้ต่อการเข้าเป็นสมาชิกนาโตของฟินแลนด์จากรัสเซียจะมีไม่มากอย่างที่หลายคนคาดไว้ แต่รัสเซียประกาศกร้าวว่าจะเพิ่มกำลังใกลกับแนวชายแดนให้มากขึ้นอีกในช่วงไม่กี่ปีข้างหน้า แต่นักวิเคราะห์มองว่าด้วยความที่ตอนนี้รัสเซียกำลังติดพันอยู่กับสงครามในยูเครน จึงต้องใช้เวลาอีกหลายปีกว่ารัสเซียจะเสริมสร้างขีดความสามารถขึ้นมาใหม่
สำหรับตอนนี้ฟินแลนด์น่าจะยังคงเดินตามรอยนอร์เวย์และเลือกที่จะไม่ให้กองกำลังของนาโตเข้าไปประจำการถาวรในดินแดนของตัวเอง
นอกจากนี้ ฟินแลนด์เองมีกองทัพที่มีประสิทธิภาพสูง มินนา เอแลนเดอร์ นักวิจัยจาก Finnish Institute of International Affairs ของฟินแลนด์เผยว่า “ฟินแลนด์เป็นหนึ่งในประเทศยุโรปเพียงไม่กี่ประเทศที่ไม่เคยหยุดการเตรียมพร้อมสำหรับสงคราม”
หลายประเทศในยุโรปตะวันออกพากันลดขนาดกองทัพหลังสิ้นสุดสงครามเย็น แต่ฟินแลนด์ยังคงรูปแบบการเกณฑ์ทหารไปตามเดิมเนื่องจากเคยมีประสบการณ์อันขมขื่นที่ถูกสหภาพโซเวียตรุกรานเมื่อปี 1939
เอแลนเดอน์เผยว่า “นั่นทำให้ตอนนี้ฟินแลนด์มีกองกำลังราว 280,000 คนและทหารกองหนุนอีก 870,000 คน และระบบปืนใหญ่อีก 1,500 กระบอกที่ทำให้ฟินแลนด์เป็นประเทศยุโรปที่มีปืนใหญ่มากที่สุด และฟินแลนด์ยังคงเดินหน้าลงทุนในการป้องกันทางอากาศอย่างต่อเนื่อง”
เจ้าหน้าที่กองทัพของนาโตชี้ว่า ประสบการณ์การทำสงครามในฤดูหนาวและแผนการอัปเกรดกองทัพด้วยเครื่องบินรบของสหรัฐฯ ของฟินแลนด์ถือเป็นสินทรัพย์สำคัญของนาโต
เจ้าหน้าที่ระดับอาวุโสของตะวันตกรายหนึ่งเผยกับ AFP ว่า “ภาคพื้นดิน พวกเขามีศักยภาพมาก ทั้งการปฏิบัติการในสภาพอากาศเลวร้ายและได้รับการสนับสนุนจากปื่นใหญ่จำนวนมาก ทางอากาศ ฟินแลนด์กำลังจัดซื้อเครื่องบินรบ F-35 ใหม่”
ทว่าการเป็นสมาชิกนาโตของฟินแลนด์เน้นให้เห็นช่องว่างที่เหลืออยู่สำหรับนาโต นั่นคือ สวีเดน คำขอเข้าร่วมเป็นสมาชิกของสวีเดนต้องเผชิญแรงต้านจากตุรกีและฮังการี นั่นหมายความว่า สวีเดนยังไม่สามารถรวมเข้ากับแผนการป้องกันของนาโตได้อย่างสมบูรณ์
อเล็กซานเดอร์ กรูชโก รัฐมนตรีช่วยกระทรวงการต่างประเทศรัสเซียเตือนว่า “เราจะเสริมสร้างศักยภาพทางทหารของเราทางตะวันตกและทางตะวันตกเฉียงเหนือ”
ประเทศแถบนอร์ดิก รวมทั้งฟินแลนด์ไม่เคยสนใจจะเข้าร่วมเป็นสมาชิกนาโตจนกระทั่งรัสเซียเปิดฉากรุกรานยูเครน เสียงสนับสนุนการเข้าร่วมเป็นสมาชิกนาโตของชาวฟินแลนด์พุ่งขึ้นจาก 25% เป็น 80% ของจำนวนประชากรทั้งหมด
ฟินแลนด์มีพรมแดนทางตะวันออกติดกับรัสเซียราว 1,340 กิโลเมตร การเข้าเป็นสมาชิกนาโตของฟินแลนด์ทำให้พรมแดนระหว่างนาโตกับรัสเซียเพิ่มขึ้นอีกเป็นเท่าตัว
เจมี เชีย อดีตเจ้าหน้าที่อาวุโสของนาโตเผยว่า “ตอนนี้ฟินแลนด์ต้องการนาโต แต่นาโตก็ต้องการฟินแลนด์ด้วยเมื่อต้องเผชิญกับความก้าวร้าวของรัสเซีย ตอนนี้นาโตจะป้องกันตัวเองจากรัสเซียได้ง่ายขึ้น เนื่องจากสามารถเข้าถึงดินแดนของฟินแลนด์และศักยภาพที่ติดตัวฟินแลนด์มา”
ปกป้องบอลติก
นักวางแผนทางทหารของพันธมิตรนาโตกังวลมานานหลายปีว่าจะปกป้องสมาชิกทะเลบอลติกทั้งสามนั่นคือ เอสโตเนีย ลัตเวีย และลิทัวเนียจากการโจมตีของได้อย่างไร โดยเฉพาะอย่างยิ่ง Suwalki Gap ช่องแคบเล็กๆ ราว 65 กิโลเมตรระหว่างเมืองคาลินินกราด (ดินแดนของรัสเซียที่ไม่มีพรมแดนติดกับรัสเซียแต่ตั้งอยู่ท่ามกลางยุโรป) และเบลารุส ที่ทั้ง 3 ประเทศเชื่อมต่อกับแผ่นดินประทศสมาชิกนาโตอื่นๆการเข้าเป็นสมาชิกของฟินแลนด์จะช่วยให้นาโตมีอิทธิพลเหนือทะเลบอลติก และด้วยความที่กรุงเฮลซิงกิตั้งอยู่ห่างจากกรุงทาลลินน์ของเอสโตเนียไม่ถึง 70 กิโลเมตรเท่านั้น เส้นทางนี้จึงเหมาะเป็นเส้นทางใหม่สำหรับการส่งกำลังเสริมของนาโต
ฮันโน เปฟคูร์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมของเอสโตเนียเผยกับ AFP ว่า “การเข้าร่วมของฟินแลนด์จะยกระดับการป้องกันเชิงรับและข่มขู่ให้ฝ่ายตรงข้ามกลัว” และเตือนว่า “แต่ Suwalki Gap ก็ยังสำคัญกับนาโตอยู่ เนื่องจากเบลารุสกลายเป็นเขตทหารของรัสเซียโดยพฤตินัยไปแล้ว”
แยน คาลล์เบิร์ก นักวิเคราะห์จาก Center for European Policy Analysis เผยว่า ทางเหนือนั้น หากมีฟินแลนด์อยู่ด้วยก็จะช่วยนาโตปกป้องช่องแคยเล็กๆ ของนอร์เวย์ที่เชื่อมกับรัสเซีย และว่า กองทัพอากาศของนาโตต้องพึ่งพาสนามบินของนอร์เวย์ซึ่งอาจกลายเป็นเป้าโจมตีเป็นที่แรกๆ หากเกิดความขัดแย้ง ฟินแลนด์ทำให้นาโตมีฐานทีพและสนามบินเพิ่มขึ้น
และในขณะที่การแย่งชิงอำนาจในภูมิภาคอาร์กติกที่เกี่ยวข้องกับรัสเซีย จีน และชาติตะวันตกเพิ่มมากขึ้น การก้าวเข้ามามีบทบาทของนาโต้ถึงหน้าประตูบ้านอาร์กติกจะเป็นแรงหนุนที่สำคัญ
เตรียมพร้อมสำหรับสงคราม
การที่นาโตมีพรมแดนติดกับรัสเซียเพิ่มอีกเป็นเท่าตัวก็อาจนำมาซึ่งความเปราะบางเช่นกัน และการหาวิธีป้องกันนั้นจะเป็นความท้าทายสำหรับนักยุทธศาสตร์ของนาโตด้วยแม้ว่าปฏิกิริยาตอบโต้ต่อการเข้าเป็นสมาชิกนาโตของฟินแลนด์จากรัสเซียจะมีไม่มากอย่างที่หลายคนคาดไว้ แต่รัสเซียประกาศกร้าวว่าจะเพิ่มกำลังใกลกับแนวชายแดนให้มากขึ้นอีกในช่วงไม่กี่ปีข้างหน้า แต่นักวิเคราะห์มองว่าด้วยความที่ตอนนี้รัสเซียกำลังติดพันอยู่กับสงครามในยูเครน จึงต้องใช้เวลาอีกหลายปีกว่ารัสเซียจะเสริมสร้างขีดความสามารถขึ้นมาใหม่
สำหรับตอนนี้ฟินแลนด์น่าจะยังคงเดินตามรอยนอร์เวย์และเลือกที่จะไม่ให้กองกำลังของนาโตเข้าไปประจำการถาวรในดินแดนของตัวเอง
นอกจากนี้ ฟินแลนด์เองมีกองทัพที่มีประสิทธิภาพสูง มินนา เอแลนเดอร์ นักวิจัยจาก Finnish Institute of International Affairs ของฟินแลนด์เผยว่า “ฟินแลนด์เป็นหนึ่งในประเทศยุโรปเพียงไม่กี่ประเทศที่ไม่เคยหยุดการเตรียมพร้อมสำหรับสงคราม”
หลายประเทศในยุโรปตะวันออกพากันลดขนาดกองทัพหลังสิ้นสุดสงครามเย็น แต่ฟินแลนด์ยังคงรูปแบบการเกณฑ์ทหารไปตามเดิมเนื่องจากเคยมีประสบการณ์อันขมขื่นที่ถูกสหภาพโซเวียตรุกรานเมื่อปี 1939
เอแลนเดอน์เผยว่า “นั่นทำให้ตอนนี้ฟินแลนด์มีกองกำลังราว 280,000 คนและทหารกองหนุนอีก 870,000 คน และระบบปืนใหญ่อีก 1,500 กระบอกที่ทำให้ฟินแลนด์เป็นประเทศยุโรปที่มีปืนใหญ่มากที่สุด และฟินแลนด์ยังคงเดินหน้าลงทุนในการป้องกันทางอากาศอย่างต่อเนื่อง”
ช่องว่างสุดท้าย
ฟินแลนด์ยังช่วยให้จิ๊กซอว์ทางภูมิศาสตร์ของนาโตสมบูรณ์ขึ้นด้วยการเติมช่องว่างที่สำคัญในภูมิภาคทะเลบอลติกที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์ทางตอนเหนือของยุโรป แต่ก็ยังมีช่องว่างเหลืออยู่บ้างเจ้าหน้าที่กองทัพของนาโตชี้ว่า ประสบการณ์การทำสงครามในฤดูหนาวและแผนการอัปเกรดกองทัพด้วยเครื่องบินรบของสหรัฐฯ ของฟินแลนด์ถือเป็นสินทรัพย์สำคัญของนาโต
เจ้าหน้าที่ระดับอาวุโสของตะวันตกรายหนึ่งเผยกับ AFP ว่า “ภาคพื้นดิน พวกเขามีศักยภาพมาก ทั้งการปฏิบัติการในสภาพอากาศเลวร้ายและได้รับการสนับสนุนจากปื่นใหญ่จำนวนมาก ทางอากาศ ฟินแลนด์กำลังจัดซื้อเครื่องบินรบ F-35 ใหม่”
ทว่าการเป็นสมาชิกนาโตของฟินแลนด์เน้นให้เห็นช่องว่างที่เหลืออยู่สำหรับนาโต นั่นคือ สวีเดน คำขอเข้าร่วมเป็นสมาชิกของสวีเดนต้องเผชิญแรงต้านจากตุรกีและฮังการี นั่นหมายความว่า สวีเดนยังไม่สามารถรวมเข้ากับแผนการป้องกันของนาโตได้อย่างสมบูรณ์
รัสเซียฮึ่มกลับ
รัสเซียเตือนทันควันว่าจะยกระดับกองกำลังของตัวเองใกล้กับฟินแลนด์หากนาโตส่งกองกำลังหรืออุปกรณ์ต่างๆ เข้าไปในฟินแลนด์เพิ่มเติมอเล็กซานเดอร์ กรูชโก รัฐมนตรีช่วยกระทรวงการต่างประเทศรัสเซียเตือนว่า “เราจะเสริมสร้างศักยภาพทางทหารของเราทางตะวันตกและทางตะวันตกเฉียงเหนือ”
