มันเกิดขึ้นแล้ว! ชิปฝังสมอง ‘Neuralink’ ภัยคุกคามหรือพระเจ้ามาโปรด?

อีลอน มัสก์ เจ้าของเทสลา (Tesla) และ สเปซเอ็กซ์ (SpaceX) มักจะมีความคิดที่ไม่ธรรมดา อย่างการฝังชิปในสมองมนุษย์ที่เจ้าตัวมองว่าเป็นการทำเพื่อให้เกิด ‘การอยู่ร่วมกัน’ ระหว่างสมองมนุษย์และปัญญาประดิษฐ์ 

‘Neuralink’ เป็นบริษัทเทคโนโลยีของมัสก์ กำลังพัฒนาอุปกรณ์ หรือชิปที่จะฝังอยู่ในสมองของมนุษย์ ซึ่งจะบันทึกการทำงานของสมองและอาจกระตุ้นสมองได้ มัสก์ได้เปรียบเทียบเทคโนโลยีนี้กับ ‘FitBit’ (นาฬิกาสุขภาพ) ที่อยู่ในกะโหลกศีรษะของคุณ โดยมัสก์มีวิสัยทัศน์แห่งอนาคตของเขาเกี่ยวกับเทคโนโลยีว่าจะมีศักยภาพในการใช้งานทางการแพทย์ในระยะสั้น 

มัสก์ก่อตั้ง ‘Neuralink’ อย่างเงียบๆ ในปี 2016 และเป็นที่รู้จักต่อสาธารณชนครั้งแรกในปี 2017 โดย The Wall Street Journal รายงานถึงการมีอยู่ของมัน จนกระทั่งในปี 2019 บริษัทได้เปิดตัวย่างเป็นทางการโดยมัสก์ และสมาชิกคนอื่นๆ ในทีมผู้บริหารของ Neuralink  

Neuralink กำลังพัฒนาอุปกรณ์ซึ่งคือ ‘ชิป’ ที่จะฝังในกะโหลกศีรษะของมนุษย์ โดยมีอิเล็กโทรดที่พัดผ่านเข้าไปในสมอง โดยชิปที่กำลังพัฒนามีขนาดเท่าเหรียญเล็กๆ  และจะฝังในกะโหลกศีรษะของมนุษย์ โดยในชิปจะมีสายไฟเล็กๆ ซึ่งแต่ละเส้นบางกว่าเส้นผมประมาณ 20 เท่า จะกระจายเข้าสู่สมองของผู้ป่วย

สายไฟติดตั้งอิเล็กโทรด 1,024 ขั้ว ซึ่งสามารถตรวจสอบการทำงานของสมองและกระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้าในทางทฤษฎี ชิปจะส่งข้อมูลนี้แบบไร้สายผ่านชิปไปยังคอมพิวเตอร์ ซึ่งผู้ดูแลสามารถดูข้อมูลเหล่านี้ได้ 

ก่อนหน้านี้ Neuralink ได้ทดลองกับ ‘ลิง’ หลายครั้ง ซึ่งมัสก์ถูกกล่าวหาว่านำลิงไปปฏิบัติอย่างผิดกฎหมายและทรมานสัตว์ระหว่างการฝังชิป  

คณะกรรมการแพทย์เพื่อการแพทย์ที่รับผิดชอบ (Physicians Committee for Responsible Medicine - PCRM) อ้างว่า จากลิง 23 ตัวที่ Neuralink ใช้ในการทดลอง มีเพียง 7 ตัวที่รอดชีวิตจากการทดลอง และถูกย้ายไปที่ศูนย์ Neuralink ในปี 2020 ขณะที่ลิง 15 ตัวเสียชีวิต อย่างไรก็ตาม Neuralink กล่าวว่า มีเพียง 8 ตัวเท่านั้นที่ตาย 
 
ก่อนหน้านี้ในเดือนเมษายน ปี 2021  บริษัทได้เผยแพร่วิดีโอที่แสดงให้เห็นลิงซึ่งถูกฝังชิปอยู่ในหัว กำลังเล่นวิดีโอเกมชื่อ ‘Pong’ บนคอมพิวเตอร์

เราจะอธิบายการทดลองนี้สั้นๆ คือ ลิงสามารถเล่นเกมคอมพิวเตอร์ได้โดยใช้แค่ความคิดของมัน โดยเพียงแค่มันคิดที่จะเลื่อนเคอร์เซอร์บนหน้าจอ คลื่นสมองของมันก็จะส่งสัญญาณไปยังชิปที่ฝังอยู่ในสมอง และชิปนั้นก็จะไปกระตุ้นเคอร์เซอร์ในคอมให้ขยับ โดยที่ไม่ต้องใช้จอยสติ๊ก  

Neuralink ระบุว่า สิ่งนี้ประสบความสำเร็จได้ หลังจากที่ป้อนข้อมูลเซลล์ประสาทของลิงเข้าไปตัวถอดรหัส ซึ่งจะใช้ในการทำนายการเคลื่อนไหวของมือลิง ทำให้ปรากฎเป็นภาพที่เห็นเคอร์เซอร์ขยับเองได้ โดยที่ลิงไม่ได้จับจอยสติ๊ก  

ถึงอย่างนั้น ก็มีรายงานข่าวว่า Neuralink ฆ่าสัตว์ไปแล้วกว่า 1,500 ตัว ในช่วงระยะเวลา 4 ปีของการทดลองขณะที่ มัสก์บอกว่า ชิปของ Neuralink จะทำการทดสอบในมนุษย์ภายในปี 2021

การทดลองใน ‘มนุษย์’  

Neuralink กล่าวว่า ในที่สุดบริษัทก็ได้รับการอนุมัติจากสำนักงานอาหารและยา (FDA) ให้ทดสอบการปลูกถ่ายในมนุษย์ หลังจากที่ก่อนหน้านี้มีปัญหาด้านความปลอดภัย โดยเทคโนโลยีนี้จะช่วยในการฟื้นฟูการเคลื่อนไหว และการมองเห็นของมนุษย์ได้ในที่สุด โดยเชื่อมต่อสัญญาณสมองกับคอมพิวเตอร์ 

‘ชิปในหัวมนุษย์’ ทำงานอย่างไร?

ชิปจะรับสัญญาณจากสมองและส่งต่อไปยังอุปกรณ์ต่างๆ ผ่านบลูทูธ ทำให้สมองสามารถสื่อสารกับคอมพิวเตอร์ได้โดยตรงผ่านความคิด และมีศักยภาพในการช่วยผู้ป่วยอัมพาต หรือป่วยโรคทางระบบประสาทให้มองเห็นหรือเคลื่อนไหวได้อีกครั้งและเป็นอิสระมากขึ้น  

มัสก์มีความมั่นใจเกี่ยวกับชิปดังกล่าว และเขาบอกว่าเทคโนโลยีนี้มีความปลอดภัยอย่างมาก จนพร้อมที่จะฝังให้กับลูกๆ ของเขาเองด้วย  

การฝังชิปครั้งแรกไม่ใช่ของ ‘Neuralink’ 

นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่มีการปลูกถ่ายสิ่งที่คล้ายๆ กับ ‘สมองเทียม’ เข้าไปในหัวมนุษย์ ในปี 2021 FDA ได้อนุมัติคำขอของบริษัท Synchron สำหรับการทดลองทางคลินิกเกี่ยวกับส่วนต่อประสานระหว่างสมองกับคอมพิวเตอร์กับมนุษย์ การปลูกถ่ายให้มนุษย์เป็นครั้งแรกแล้วเสร็จไปเมื่อเดือนกรกฎาคมปี 2021  

ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีนี้เกิดขึ้นในฝั่งยุโรปด้วยเช่นเดียวกัน ทีมนักวิจัยจากฝรั่งเศส และสวิตเซอร์แลนด์ ได้ปลูกถ่ายชิปให้กับชายที่เป็นอัมพาตชาวดัตช์รายหนึ่ง ซึ่งเขาสามารถเดินได้โดยใช้เพียงความคิดของเขา ด้วยเทคโนโลยีที่ฟื้นฟูการสื่อสารระหว่างสมองและไขสันหลังของเขา