‘ค้อนเคียว’ สัญลักษณ์เพื่อ ‘แรงงาน’ หรือการ ‘ล้มล้าง’ แบบคอมมิวนิสต์?

7 มิ.ย. 2566 - 07:45

  • อะไรคือ ค้อนเคียว? แล้วทำไมข้อกล่าวหาของ กกต.มันถึงดูรุนแรงขนาดนั้น!?

what-is-hammer-and-sickle-mean-SPACEBAR-Thumbnail
จากกรณีคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ร้องให้มีการสอบสวน ‘การ์ตูน’ ที่พรรคก้าวไกลเผยแพร่ในช่วงการหาเสียงเลือกตั้ง ซึ่งการ์ตูนดังกล่าวนี้เป็นการ์ตูนแนะนำผู้สมัคร ส.ส.ปาร์ตี้ลิสต์ ในช่วงหนึ่งของการ์ตูนที่รวมเครือข่ายแรงงาน แล้วดันมีภาพ ‘ค้อนเคียว’ อยู่ในภาพด้วย  

ด้วยเหตุนี้ กกต.จึงชี้ว่าเป็นการกระทำการอันเป็นปฏิปักษ์ต่อการปกครองตามระบอบประชาธิปไตย อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข แม้ว่าในหน้าหนังสือที่ส่งถึงพรรคก้าวไกลจะพิมพ์ผิดจากพรรคก้าวไกลเป็นพรรค ‘เพื่อไทย’ ก็ตาม  
https://images.ctfassets.net/i3o8p9lzd06f/6FQQa93IlOdGjJBpXOgwgF/74397acdd1e8ef0819a9cd6320454068/what-is-hammer-and-sickle-mean-SPACEBAR-Photo01
 
คำถามที่ตามมา.. อะไรคือ ค้อนเคียว? แล้วทำไมข้อกล่าวหาของกกต.มันถึงดูรุนแรงขนาดนั้น!? 
https://images.ctfassets.net/i3o8p9lzd06f/5q6mSsSpQTBv8wGC1ptrsk/0f4526b4256c9c112dd0f435cd2c693a/what-is-hammer-and-sickle-mean-SPACEBAR-Photo02

ค้อนเคียว (☭) 

ค้อนและเคียว เป็นสัญลักษณ์ที่แสดงถึงความเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกันของชนชั้นกรรมาชีพ ซึ่งเป็นการรวมตัวกันระหว่างคนงานภาคเกษตรและภาคอุตสาหกรรม ถูกนำมาใช้ครั้งแรกในช่วงการปฏิวัติรัสเซียเมื่อสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ 1 ซึ่ง ‘ค้อน’ เป็นตัวแทนของแรงงาน และ ‘เคียว’ เป็นตัวแทนของเกษตกร 

หลังสงครามโลกครั้งที่ 1 (ซึ่งจักรวรรดิรัสเซียถอนตัวในปี 1976) และสงครามกลางเมืองรัสเซีย ค้อนและเคียวได้ถูกนำมาใช้อย่างแพร่หลายในฐานะสัญลักษณ์ของแรงงานในสหภาพโซเวียต และสำหรับเอกภาพของชนชั้นกรรมาชีพระหว่างประเทศ มันถูกยึดครองโดยขบวนการคอมมิวนิสต์หลายแห่งทั่วโลก บางกลุ่มก็มีความแตกต่างในท้องถิ่น  

หลังจากการสลายตัวของสหภาพโซเวียตเมื่อสิ้นสุดสงครามเย็น ค้อนและเคียวยังคงพบเห็นได้ทั่วไปในรัสเซียและสาธารณรัฐอื่นๆ ในอดีตสหภาพโซเวียต ในประเทศอดีตคอมมิวนิสต์อื่นๆ บางประเทศ รวมทั้งในประเทศที่กฎหมายห้ามลัทธิคอมมิวนิสต์ การจัดแสดงภาพดังกล่าวถือเป็นส่วนหนึ่งของนโยบายการลดการสื่อสาร ค้อนและเคียวยังพบเห็นได้ทั่วไปในรัฐสังคมนิยมที่ประกาศตนเองในเวลาต่อมา เช่น คิวบา จีน เกาหลีเหนือ เวียดนาม และลาว 

‘จีน’ ก็ใช้สัญลักษณ์นี้ 

ในตอนต้นของประวัติศาสตร์ พรรคคอมมิวนิสต์จีนไม่มีมาตรฐานที่เป็นทางการสำหรับธงสัญลักษณ์ แต่อนุญาตให้คณะกรรมการแต่ละพรรคคัดลอกธงของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียตได้ เมื่อวันที่ 28 เมษายน ปี 1942 สำนักโปลิตบูโรกลางได้กำหนดให้มีธงอย่างเป็นทางการเพียงผืนเดียว จึงออกมาในรูปแบบของธงของพรรคคอมมิวนิสต์จีนมีสัดส่วนความยาวต่อความกว้าง 3:2 โดยมีรูปค้อนและเคียวอยู่ที่มุมซ้ายบน และไม่มีดาว 5 แฉก  

รัฐบาลจีนระบุว่า ค้อนและเคียวรวมกันเป็นสัญลักษณ์ของเครื่องมือการทำงานของคนงานและชาวนา ตราสัญลักษณ์โดยทั่วไปเป็นสัญลักษณ์ว่าพรรคคอมมิวนิสต์จีนเป็นแนวหน้าของชนชั้นแรงงานจีน และแสดงถึงผลประโยชน์ขั้นพื้นฐานของชนชั้นแรงงานและ ชาวจีนส่วนใหญ่ 

อย่างไรก็ตาม สัญลักษณ์ทั้ง 2 นี้ เป็นเพียงสิ่งที่สื่อถึงแรงงานที่เป็นรากฐานสำคัญของสังคมเราก็เท่านั้น การใช้สัญลักษณ์ดังกล่าวมาสื่อถึงการเป็นคอมมิวนิสต์ หรือผู้ล้มล้างนั้นอาจไม่ใช่เช่นนั้นเสมอไป

เรื่องเด่นประจำสัปดาห์